تحلیل اساطیری تصویر گاو وحشی در شعر جاهلی

از چشم اندازهای شعر قدیم عرب، تصویر گاو وحشی در آینه قصیده است که شاعر در پردازش تصویر شتر از آن بهره می-گیرد و عناصر سازنده تصویر آن، نزد اکثر شاعران تقریباً به هم شبیه است. در نگاه ظاهری به این منظره، همسویی دقیق و ارتباط عمیق بین این عنصر و دیگر عناصر قصیده مخصوصاً شتر به چشم نمی آید. از این رو بعضی از محققین و ناقدان معاصر برای رفع این نقصان با استناد به گفته جاحظ درباره این تصویر در شعر جاهلی بر آن شدند که با نگاهی دیگر به این تصویر بنگرند. آنها با تفسیر گفته جاحظ بر این عقیده هستند که احتمالاً منظره این حیوان با دین و شعائر و عادتهای اجتماعی و رسوم و سنن ادبی ارتباط دارد و مشتمل بر پژواکهایی از سنن و عادتها و پرستشهای قبیله ای است. زیرا در شبه جزیره عربستان ضمن پرستش گاو، آن را حرز و رقیه ای جادویی برای طلب باران می دانستند. اگر برخلاف شیوه ناقدان پیشین و بعضی از معاصران بخواهیم به گونه ای به تفسیر اجزای مختلف این قصاید بپردازیم تا هماهنگی دقیق بین ارکان قصیده برقرار کنیم، می توانیم با تحلیل مبتنی بر رمز و اسطوره عمق پیوند مفاهیم و مضامین گوناگون آن را دریابیم. بر این اساس بعید نمی نماید عنصر گاو وحشی در تابلوی شتر، سمبل حکمت، قدرت و ذکاوت باشد که ویژگیهای تصویر شتر را که نماد شاعر یا انسان ایده آل است، بیان می کند.